Wat mag het kosten?

Op 28 juni 2023 heeft de gemeenteraad van Venlo het beleidskader Geldzorgen vastgesteld. Armoede staat hoog op de agenda in gemeente Venlo. Dit begrotingsvoorstel betreft de financiële uitwerking hiervan en hieronder zijn de componenten opgenomen. Het bestaat voor een belangrijk deel uit eenmalige investeringen voor de implementatie van het beleidskader. Denk hierbij aan intensieve trainingen en nieuwe systemen. Dekking voor deze eenmalige investeringen in 2024 wordt gevonden in het omvormen van de restant reserve Venlo fonds uit 2022 naar een reserve armoede.

Tot slot hebben we, conform motie, onderzoek gedaan naar de extra mogelijkheden voor sociale raadslieden in Venlo. Over de uitkomsten wordt u spoedig geïnformeerd.

Het bedrag bestaat uit:

1. Bestaande regelingen

Bovenop de bestaande regelingen is een eenmalige investering benodigd van €98.000 voor de nieuwe leverancier van de Stadspas en exploitatiekosten van het nieuwe IT-systeem van schuldhulpverlening. De bestaande regelingen zijn succesvol (blijkt uit de beleidsherijking) en worden gecontinueerd.

1. Beleid geldzorgen:

• Extra regelingen/activiteiten (conform coalitieakkoord/moties)
• Een bedrag van € 332.000 uit het coalitieakkoord om extra ondersteuning te bieden aan inwoners met een laag inkomen. Deze ondersteuning bestaat uit:
  • Pilot OV (pilot van twee jaar), een extra meedoen tegoed voor arme jongeren en senioren en de MUPS.
  • Continuering JPF, waarbij kritisch gekeken wordt naar de vorm in verband met het feit dat er minder gebruik van gemaakt wordt dan gepland.
  • Week van de armoede en investering in netwerken
  • Platform geldzorgen

1. Extra preventie:

Het verbeteren van financiële vaardigheden onder jeugdigen middels de inzet van een bewezen effectief onderwijsprogramma. In 2025 wordt voorgesteld om hier een programma (pilot van 2 jaar) aan toe te voegen gericht op financiële- en regelvaardigheden van jongeren en het gezin. Jaarlijkse kosten zijn voor 2024 en 2027 € 61.000 en voor de jaarschijven 2025 en 2026 € 209.000.

1. Dienstverlening (Implementatie):

• Om te groeien naar een voor iedereen toegankelijke, integrale en efficiënte dienstverlening waarbij de mens centraal staat, is in 2024 een bedrag nodig van € 658.000. De vraagt om een investering in trainingen, capaciteit, automatisering en het insourcen van Plangroep en budgetbeheer. De kosten zullen vanaf 2025 jaarlijks afnemen. In 2025 € 626.000, in 2026: € 579.000 en 2027 € 443.000.
• In 2024 is investering gevraagd van €471.000 voor vergroten bekendheid regelingen, de doorontwikkeling van huidige dienstverlening. In 2025 en 2026 zakken de jaarlijkse kosten naar € 135.000 tot € 115.000 in 2027

Dit betreft een primair technische begrotingswijziging, omdat de hiermee gemoeide lasten dekking binnen bestaande middelen (mei-circulaire en reserve Wsw) vinden.
M.b.t. Wsw is per 1 januari de overname van de aandelen van de WAA Groep gerealiseerd. Deze wijziging in governance betekent ook een wijziging in de begroting, hoewel per saldo de effecten budgettair neutraal zijn. Er is standaard sprake van een tweetal effecten:

• Indexatie-gevolgen (elk jaar ten laste van algemene middelen (mei-circulaire);
• Krimp-effecten.

Doorvertaling van de begroting WAA NV 2024 naar begroting gemeente 2024 leidt tot een begrotingswijziging, welke kosten gedekt kunnen worden uit de daarvoor bij de overname aangelegde reserve Wsw.

De beleidsherijking GA (Coalitieakkoord/Kadernota) komt in Q4 2023 in de gemeenteraad. Dit voorstel sorteert voor op dit herijkt beleid. Het betreft incidentele begrotingsvoorstellen die na beleidsvaststelling bij de begroting 2025 structureel worden opgevoerd.
Gemeenschapsaccommodaties dragen bij aan de sociale samenhang in wijken en aan preventie, zodat inwoners veerkrachtig zijn en een betekenisvol leven kunnen leiden met als gevolg dat ze minder aanspraak hoeven doen op individuele ondersteuning. De bijdrage die gemeenschapsaccommodaties hieraan leveren is het bieden van fysieke ruimte om deze beweging in de wijken mogelijk te maken. Dit begrotingsvoorstel gaat over de hierbij benodigde middelen:

• Een financiële inzet van € 300.000 per jaar voor een periode van 3 jaar om de accommodaties representatiever, gebruiksvriendelijker en functioneler te maken voor huurders en gebruikers.
• Verhoging van het huidige subsidieplafond met € 350.000 per jaar voor een periode van 2 jaar. Steeds meer gemeenschapsaccommodaties hebben (een hogere) subsidie nodig om tot een sluitende exploitatie te komen.
• Een bedrag van € 87.500 per jaar voor een periode van 2 jaar voor haalbaarheidsstudies  gemeenschapsaccommodaties in samenhang met andere wijkvoorzieningen.
• Een bedrag van € 100.000 in 2024 en € 40.000 in 2025 voor een Shared Service Center ter ondersteuning van gemeenschapsaccommodaties.

Hiernaast is er in het begrotingsvoorstel MFC Hout-Blerick ook een forse investering opgenomen voor een nieuwe gemeenschapsaccommodatiefunctie. Een ook via de verduurzaming wordt er bijgedragen aan de gemeenschapsaccommodaties.

De gemeenteraad van Venlo, in vergadering bijeen op 3 november 2023, wijzigt het besluit door toe te voegen aan de begroting het volgende amendement:

Amendement Gelden gemeenschapsaccommodaties

• Een reservering in te stellen van 5 miljoen met als doel bijstellingen, versnellingen en versterking van het beleid gemeenschapsaccommodaties 2024 en verder;
• Het nutten van deze reservering te koppelen aan de bespreking van het raadsvoorstel Gemeenschapsaccommodaties in november 2023;
• In november 2023 vast te stellen welke middelen worden ingezet voor bijstelling, versnelling en versterking van het beleid gemeenschapsaccommodaties;
• Gelden beschikbaar te stellen vanuit de algemene middelen;
• Niet geaccordeerde middelen terug te laten vloeien naar de algemene middelen

BMT (Buurten Met Talent) is als accent van het Sociaal Domein-beleidskader Fier op Venlo na het voorbereidingsjaar 2022 dit jaar goed op stoom aan het komen. Het is ook sterk gelieerd aan het thema gemeenschapsontwikkeling en wijk- en buurtgericht werken uit de Kadernota ‘Buurten Met Talent’ (BMT). BMT is steeds incidenteel opgenomen in de begroting, vandaar dit voorstel voor 2024 e.v.

BMT richt zich op een laagdrempelige manier op zowel activering en ontwikkeling van buurtbewoners, met de focus op vitaliteit en sociale cohesie in buurten.
Het mes snijdt aan meerdere kanten: groei van sociale cohesie en groei van individueel talent, beiden belangrijk voor onze ambities in het kader van Brede Welvaart. BMT is een wijk- en buurtgerichte investering in maatschappelijk renderende activiteiten.

Buurten Met Talent zorgt in een steeds groter wordend aantal buurten middels inzet van buurtverbinders voor verbindingen tussen buurtgenoten en zet aan tot talentontwikkeling en -benutting.

Dit voorstel is enerzijds voor het doorzetten van de huidige aanpak in de huidige wijken, anderzijds voor het juiste beheer en verantwoording voor derdengelden.
Een uitbreiding naar meer wijken is in dit voorstel niet voorzien.

De continuering van de inzet van deze medewerkers is meerjarig gekoppeld aan het ‘scenario van hoop’ voor 2026. Dit betekent dat de financiële vertaling in meerjarenperspectief vooralsnog alleen heeft plaatsgevonden voor 2024 en 2025.

Tijdens de VoRap 2022-38, d.d. 29 juni 2022 heeft de gemeenteraad een amendement unaniem aangenomen omtrent subsidieverlening aan Stichting Hagerhof (kinderboerderij). Momenteel is er nog geen goed zicht op het structureel begrotingstekort van de stichting. Zodra dit er wel is worden structurele afspraken gemaakt. Voorgesteld wordt in de begroting € 150.000 op te nemen met als doel het subsidiëren van Stichting Hagerhof (kinderboerderij) in voor 2024 en een extern onderzoek uit te voeren naar de structurele subsidiebehoefte van de stichting.

Binnen deze programmalijn is het door uw Raad aangenomen amendement "impuls en omarming burgerinitiatieven" verwerkt. Dit bedrag is bedoelt als aanjaagbudget voor de casusmanager en de organisatie en realisatie van de Eén-Loket-functie voor burgerinitiatieven.

De reserve Venlo-Fonds is tot 2024 aangelegd om de doelen van het Venlo-Fonds, gericht op armoedebestrijding, te helpen realiseren. De onderbesteding van 2022 is in reserve gezet en in 2023 lijkt weer sprake te zijn van een onderbesteding. Voorgesteld wordt om deze om te zetten naar een brede reserve armoedebeleid zodat deze middelen voor de doelgroep beschikbaar blijven.

In onze analyse en prognose op de ontwikkeling van bijstandslasten en budgetten, sluiten we grotendeels aan op de trendlijnen die macro-economisch en door het Rijk worden voorzien. Omdat we vanuit de huidige Venlose situatie geen grote lokale afwijkingen zien om van die landelijke prognoses af te wijken, komen we voor 2024 uit op een voordeel aan zowel baten- als lastenzijde. Dit is primair gebaseerd op de verwachting van het rijk voor een licht dalend bijstandsvolume in 2024.

Opvang Ontheemde Oekraïne
Vanuit het Rijk is de Bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne in het leven geroepen. Uitgangspunt is dat de kosten die gemeenten maken voor de opvang van Oekraïners volledig gecompenseerd worden, conform brief ministerie d.d. 14 oktober 2022. De regeling is bij brief van 21 februari 2023 verlengd tot 31 december 2023. Gezien de actuele situatie is de verwachting dat de regering na het zomerreces zal besluiten de regeling met nog een jaar te verlengen.
Verwacht wordt dat de kosten voor de opvang voor het jaar 2024 uitkomen op circa € 11.720.000. Hieronder vallen de kosten van opvang/verblijf, zorgbeheer, leefgeld en uitvoeringskosten. In deze begrotingswijziging worden de kosten budgettair neutraal opgevoerd.

Noodopvang asielzoekers
Vanuit het Rijk is aan de Veiligheidsregio's opdracht gegeven om crisisopvangplekken voor asielzoekers te organiseren. Het College heeft op 27 september 2022 besloten opvang te realiseren voor maximaal 60 asielzoekers.
Alle kosten en ook transitiekosten kunnen integraal gedeclareerd worden bij COA en zijn voor 2024 geraamd op € 2.022.000. Via deze begrotingswijziging worden de kosten budgettair neutraal opgevoerd.